دانلود گام به گام درس هشتم علوم تجربی پنجم دبستان | درس 8 : کارها آسان می شود (1)
نام درس : علوم تجربی | موضوع : گام به گام | نویسنده : نمره یار
منتشر شده در نمره یار | پایه و رشته : پنجم دبستان
فهرست محتوای مقاله
کاوشگری (صفحه 64 کتاب درسی)
وسایل و موادّ لازم: دو لیوان یک بار مصرف، خطکش به طول 50 سانتی متر، دو عروسک با جرمهای مختلف، پاککن
1- وسط خطکش را روی پاککن (تکیهگاه) قرار دهید. محلّ پاککن را تغییر ندهید.
2- دو عروسک با جرمهای مختلف را در دو لیوان یک بار مصرف یکسان بگذارید.
3- این دو لیوان را در فاصلههای یکسان از تکیهگاه قرار دهید؛ چه چیزی مشاهده میکنید؟ آن طرف که لیوان سنگینتر قرار دارد، پایینتر میرود.
4- لیوان سنگینتر را از تکیهگاه دور کنید؛ چه مشاهده میکنید؟ باز هم لیوان سنگینتر پایین قرار دارد.
5- لیوان سنگین را کم کم به تکیهگاه نزدیک کنید تا بالاتر از لیوان سبکتر قرار گیرد.
6- مشاهدههای گروه خود را در جدول زیر یادداشت کنید.
مراحل فعّالیت | شکل خط کش با پاک کن و عروسکها | فاصلهٔ لیوان سبک از پاک کن (به سانتیمتر) | فاصلهٔ لیوان سنگین از پاک کن (به سانتیمتر) |
---|---|---|---|
1 | 15 | 15 | |
2 | 15 | 20 | |
3 | 15 | 10 |
– با توجّه به نتایج این فعّالیت، توضیح دهید که فراز چگونه میتواند مشکل بازی با نوید را حل کند.
– در این فعّالیت، چه چیزی را ثابت نگه داشتیم و چه چیزی را تغییر دادیم؟ تکیهگاه را ثابت نگه داشتیم و جسم سنگینتر را به تکیهگاه نزدیک کردیم.
کاوشگری (صفحه 65 کتاب درسی)
اگر نوید و فراز در فاصلهای یکسان از تکیهگاه نشسته باشند، در صورتی که محلّ نشستن نوید تغییر نکند، چگونه میتوانند به بازی ادامه دهند؟ مراحل پژوهش گروه خود را به طور کامل یادداشت کنید و گزارش دهید.
نوید سنگینتر از فراز است. اگر محل نشستن نوید تغییر نکند، فراز باید دورتر از تکیه گاه قرار بگیرید تا بتواند به بازی با نوید ادامه دهد.
الّاکلنگ یک اهرم است. هر اهرم یک میله و یک تکیهگاه دارد و با آن میتوان اجسام را جابهجا کرد. در یک اهرم، هر چه جسم به تکیهگاه نزدیکتر شود، برای بلند کردن آن به نیروی کمتری نیاز است.
کاوشگری (صفحه 66 کتاب درسی)
وسایل و موادّ لازم: دو لیوان یک بار مصرف، دفتر یادداشت و مداد، پاککن، خطکش 50 سانتی متری، یک بسته گیرهی کاغذ
1- وسط خطکش 50 سانتی متری را روی پاککن (تکیهگاه) قرار دهید.
2- لیوانها را در فاصله ی 15 سانتی متری از تکیهگاه قرار دهید.
3- در یکی از لیوانها 4 گیرهی کاغذ قرار دهید.
4- در لیوان دیگر، آن قدر گیرهی کاغذ قرار دهید تا خطکش کاملاً به حالت افقی (تعادل) قرار گیرد. تعداد گیرهها را در جدول یادداشت کنید.
لیوان سمت راست | لیوان سمت چپ | ||
---|---|---|---|
فاصله تا تکیه گاه به سانتیمتر | تعداد گیرهها | فاصله تا تکیه گاه به سانتیمتر | تعداد گیرهها |
15 | 4 | 15 | 4 |
15 | 8 | 15 | 8 |
30 | 4 | 15 | 8 |
5- در یکی از لیوانها تعداد گیرهها را دو برابر کنید؛ چه اتّفاقی میافتد؟ تعادل خطکش به هم میخورد. لیوان سمت چپ پایین میرود.
برای به تعادل رسیدن خطکش چه راههایی را پیشنهاد میکنید؟ آنها را آزمایش کنید و نتیجه را گزارش دهید. میتوان لیوان سمت چپ را به تکیهگاه نزدیکتر کرد، این کار را به آرامی انجام داده و مشاهده میکنیم دوباره تعادل برقرار میشود. یا میتوانیم لیوان با تعداد گیره کمتر را در فاصله دورتر قرار دهیم تا تعادل برقرار شود.
بین فاصلهی لیوانها از تکیهگاه و تعداد گیرهها چه ارتباطی وجود دارد؟ 4 گیره دیگر به لیوان سمت راست اضافه کنیم تا تعداد گیرههای هر دو لیوان یکسان (8 عدد) شوند یا لیوان سمت راست را در فاصلهٔ 30 سانتیمتری تکیهگاه قرار دهیم.
فعالیت (صفحه 67 کتاب درسی)
چگونه میتوانید با اهرمی که دارید، جرم جسمهایی مانند مدادتراش و پاککن را اندازهگیری کنید؟
وسایل و موادّ لازم: دو لیوان یک بار مصرف، یک بسته گیرهی کاغذ، مدادتراش، پاککن، خطکش 50 سانتی متری
1- لیوانها را در فاصلهی مساوی از تکیهگاه قرار دهید.
2- در یکی از لیوانها یک مدادتراش بگذارید. در لیوان دیگر آن قدر گیرهی کاغذ بریزید که خطکش به تعادل برسد. چند گیره لازم است تا خطکش به تعادل برسد؟ ترازو نوعی اهرم است و برای رسیدن به تعادل در این نوع اهرم جرم اجسام در دو کفه باید مساوی باشد. اکنون در یک کفه پاککن را قرار میدهیم، در کفه دیگر لازم است 12 عدد گیره کاغذی بگذاریم (یعنی 24=2×12) بنابراین جرم پاککن 24 گرم است.
3- به جای مدادتراش، یک پاککن بگذارید و مرحلهی 2 را تکرار کنید.
اگر جرم هر گیرهی کاغذ 2 گرم باشد، جرم مدادتراش و جرم پاککن چند گرم میشود؟ جرم تراش برابر است با جرم 7 گیرهی کاغذ (یعنی 14=2×7) جرم تراش 14 گرم است.
وسیلههایی مانند الّاکلنگ، ترازوی دو کفهای و در بازکن، اهرم هستند. قیچی، میخکش و منگنه نیز مانند اهرم عمل میکنند.
هر اهرم از سه قسمت تشکیل شده است:
1- محل وارد شدن نیرو
2- محل قرار گرفتن جسم
3- محل تکیهگاه
کاربرد اهرمها
اهرمها در زندگی روزانهی ما کاربردهای فراوانی دارند. در شکل زیر ابزار و وسایلی را میبینید که مانند اهرم عمل میکنند.
گفتوگو (صفحه 68 کتاب درسی)
دربارهی کاربرد هر یک از اهرمهای شکل بالا و اینکه چگونه انجام کارها را آسان میکنند، در گروه خود گفتوگو کنید. همه اهرمها با انتقال نیرو به ما کمک میکنند. تغییر جهت نیرو، افزایش مقدار نیرو و افزایش مسافت اثر نیرو هم از راههایی است که اهرمها (بسته به نوع آن) کارها را آسان میکند.
فعالیت (صفحه 68 کتاب درسی)
ابزارهای گوناگون مانند شکل بالا را به کلاس بیاورید و با آنها کار کنید. محلّ تکیهگاه (*)، محلّ جسم (*) و محلّ نیرو (*) را در هر ابزار مشخّص کنید. این اهرمها را در سه گروه مانند جدول زیر طبقهبندی کنید.
تکیهگاه بین جسم و نیرو | جسم بین تکیهگاه و نیرو | نیرو بین جسم و تکیهگاه |
---|---|---|
قیچی – سیم چین – انبردست | گردوشکن- در باز کن نوشابه – فرغون | منگنه – موچین – میخ کش – پنس |
به نظر شما، فرغون و میخکش که هر دو اهرم هستند، در کدام ستون جدول قرار میگیرند؟ میخ کش در ستون سمت راست جدول قرار میگیرد. یعنی تکیه گاه بین نیرو و جسم قرار دارد. اما فرغون در ستون وسط جدول قرار میگیرد یعنی جسم بین تکیه گاه و نیرو قرار دارد.
ترافیک سایت نمره یار بصورت نیم بها محاسبه خواهد شد.
در صورت نارضایتی مولف این اثر، این مطلب فورا از وبسایت حذف خواهد شد.
با ارسال نظر به بهبود محتوای سایت کمک می کنید. لطفا نظر خود را بیان کنید. لینک کوتاه : nmyrs.ir/02jvc