گام به گام درس 5 فارسی ششم | معنی + حل تمرین

جواب درس پنجم فارسی ششم

گام به گام درس 5 فارسی ششم

نام درس :  درس 5 فارسی ششم (هفت خانِ رستم)  | موضوع : گام به گام | نویسنده : نمره یار

منتشر شده در نمره یار  | پایه و رشته :  ششم

گام به گام درس 5 فارسی ششم – در یکی دیگر از مطالب آموزشی نمره یار، می خواهیم گام به گام درس 5 فارسی ششم را منتشر کنیم که می توانید هم اکنون به معنی درس 5 (هفت خانِ رستم) دسترسی پیدا کنید.

معنی شعر درس 10 فارسی ششم

خروشید و جوشید و بَرکَند خاک

گام به گام درس 5 فارسی ششم | معنی + حل تمرین

ز سُمّش زمین شد همه، چاک چاک

معنی : رخش شیهه کشید و خشم گین شد و به نشانه یورش سم خود را بر زمین کوبید به گونه ای که زمین زیر پایش کنده شد.

رستم بیدار می‌شود و اژدها را می‌بیند؛ به کمک رخش با اژدها نبردی سهمگین می‌کند و او را می‌کشد.

بزد تیغ و بنداخت از بَر، سرش

فرو ریخت چون رود، خون از بَرَش

معنی : رستم سر اژدها را از تنش جدا کرد و خون مانند رود از تن اژدها جاری شد.

رستم بار دیگر در چشمه، شست‌وشو می‌کند؛ آنگاه با خدای خود به راز و نیاز می‌پردازد و او را سپاس می‌گزارد و بدین سان، خان سوم به پایان می‌رسد.

در خان چهارم، رستم با جادوگری روبه‌رو می‌شود. جادوگر، نخست با قصد فریب و نیرنگ، نزد رستم می‌آید. پس از کمی گفت‌وگو، رستم به حیله‌گری او پی می‌برد و برای چیرگی بر او از خدا یاری می‌خواهد و سرانجام او را از پا در می‌آورد.

بینداخت چون باد، خَمِّ کمند

سرِ جادو آورد ناگه به بند

معنی : رستم طناب حلقه شده را با سرعت به سمت جادوگر انداخت و او را اسیر کرد.

میانش به خنجر به دو نیم کرد

دل جادوان زو پُر از بیم کرد

معنی : رستم کمر جادوگر را با خنجر نصف کرد و با این کار جادوگران دیگر از او بسیار ترسیدند.

در خان پنجم، رستم با پهلوانی به نام «اولاد» رویاروی می‌شود و او را به بند می‌کشد؛ سپس در خانِ ششم، رستم به کمک اولاد بر ارژنگ دیو چیره می‌شود و او را از پا در می‌آورد.

چو رستم بدیدش، برانگیخت اسب

بدو تاخت مانند آذر گشسب

معنی : هنگامی که رستم او را دید اسبش را با سرعت همانند آتش جهنده به سوی او دواند. 

سر و گوش بگرفت و یالش دلیر

سر از تن، بِکندش به کردارِ شیر

معنی : رستم شجاعانه سر و گوش و یالش را گرفت و مانند شیر با شجاعت سرش را از تنش جدا کرد.

در خان هفتم، رستم با بزرگِ دیوان یعنی «دیو سپید» به جنگ می‌پردازد و او را نیز از بین می‌برد؛ بدین گونه، رستم با گذاشتن هفت مرحله‌ی بسیار دشوار و خطرناک، یاران خود را از بند دیوان، نجات می‌دهد و به ستایش یزدان می‌پردازد:

ز بهر نیایش، سر و تن بشست

یکی پاک جایِ پرستش بجُست

معنی : برای عبادت سر و تن خود را شست و به دنبال جایی پاک و تمیز برای این کار گشت.

از آن پس نهاد از برِ خاک، سر

چنین گفت کای داورِ دادگر!

معنی : سپس سرش را بر خاک گذاشت (سجده کرد) و گفت ای پروردگار عادل

زِ هَر بد، تویی بندگان را پناه

تو دادی مرا، گُردی و دستگاه

معنی : در برابر هر بدی و آسیبی تو برای بندگان پناه هستی و تو هستی که به من زور پهلوانی و شکوه و عضمت دادی.

گام به گام درس 5 فارسی ششم

درک مطلب (صفحهٔ 41 کتاب درسی)

1- منظور از عبارت «از هفت خان گذشتن»، چیست؟

پاسخ : وقتی کسی کاری را با سختی و دشواری زیادی انجام دهد این عبارت را به کار می‌برند.

2- رستم در هفت خان چه مراحلی را پشت سر می‌گذارد؟

پاسخ : 1- نبرد رخش با شیر 2- گذر از بیابان و گرفتار شدن در آن 3- نبرد با اژدها 4- نبرد با جادوگران 5- نبرد با اولاد دیو 6- نبرد با ارژنگ دیو 7- نبرد با دیو سپید.

3- به نظر شما چه نیرویی باعث شد رستم بتواند هفت خان را با موفّقیت پشت سر بگذارد؟

پاسخ :قدرت و اعتقاد به خداوند و توکل به او و نترسیدن از مشکلات پیش آمده

گام به گام درس 5 فارسی ششم

درک و دریافت (صفحهٔ 48 کتاب درسی)

1- یونس و مهدی چه تفاوت‌ها و چه شباهت‌هایی با هم داشتند؟

پاسخ : شباهت: 1- یونس و مهدی پسر و دانش آموز یک کلاس بودند. 2- هردو اهل شیراز بودند که به تبریز آمده بوند.
تفاوت ها:
1- یونس تازه به تبریز آمده بود؛ اما مهدی از چند سال پیش در آنجا بود.
2- یونس درسش خوب بود؛ ولی مهدی درسش ضعیف بود.
3- یونس زبان ترکی نمی‌دانست؛ اما مهدی ترکی را یاد گرفته بود.

2- اگر شما به جای یونس بودید در برابر پیشنهاد مهدی چه می‌کردید؟

پاسخ :  همان روز اول پیشنهادش را قبول نمی‌کردم و سعی می‌کردم او را هم به مدرسه بیاوریم.

3- به نظر شما چه عاملی باعث برگشت یونس به مدرسه شد؟

پاسخ : یونس به کمک دوستانش به مدرسه بازگشت و با رفتار مناسب معلم در کلاس پذیرفته شد و دوستان جدیدی پیدا کرد.

4- با توجّه به متن، جمله‌ها را به ترتیب رویدادها شماره گذاری کنید:

پاسخ :

3- مهدی به درس خواندن علاقه ی زیادی نداشت.
1- یونس تازه از شیراز به تبریز آمده بود.
6- تا اینکه یک روز هم کلاس یها یونس را به مدرسه برگرداندند.
8- یونس تصمیم گرفت مهدی را نیز به مدرسه بازگرداند.
2- زبان آنها را نمی‌دانست.
7- معلّم گفت: نتیجه‌ی به مدرسه نیامدن، عقب ماندن از هم کلاسی هاست.
4- معلمّ از او خواست به مهدی کمک کند تا درس‌هایش را بهتر یاد بگیرد.
5-  آنها چند روزی به مدرسه نرفتند.

گام به گام درس 5 فارسی ششم

کارگاه درس پژوهی (صفحهٔ 48 کتاب درسی)

1- با مراجعه به کتابخانه، داستان دیگری از شاهنامه‌ی فردوسی انتخاب، و شخصیت‌های آن را مشخّص کنید.

پاسخ :
داستان: رستم و سهراب
شخصیت‌های داستان:
رستم: پهلوان ایرانی، همسر تهمینه، پدر سهراب
سهراب: پهلوان توران، فرزند رستم
افراسیاب: پادشاه توران
کیکاووس: پادشاه ایران

2- به نظر شما انسان دانا چه ویژگی‌هایی دارد؟ در گروه درباره‌ی آن گفت‌وگو، و فهرستی از این ویژگی‌ها تهیه کنید.

پاسخ :
2- قبل از انجام کاری به عاقبت آن فکر می‌کند.
3- انسان دانا و راستگو است.
4- انسان دانا خوش اخلاق است و با مردم رابطه‌ی خوبی دارد.

3- از متن‌های این فصل چند جمله را انتخاب، و سپس نهاد و فعل آنها را مشخّص کنید.

پاسخ :
من هم مانند شما موجودی زنده هستم
نهاد: من | فعل: هستم
دو کس رنج بیهوده بردند.
نهاد: دوکس | فعل: بردند